“EGBG is een verbindende ontregelingsorganisatie met het doel de sociale duurzaamheid in de wereld te vergroten. We initiëren en ontwerpen kunstprojecten die zich op de grenzen van ogenschijnlijk onverenigbare gebieden afspelen. EGBG schroomt niet te schuren en zoekt vaak bewust de confrontatie op omdat we niet geloven in de vastgeroeste wegen van onze hokjesmaatschappij.”
“Je zult maar illegaal zijn en een vragenlijst van REGONED (Registratie Orgaan Nederland) in de brievenbus aantreffen met het verzoek antwoord te geven op vragen als: “Bent u illegaal?”, “Van hoeveel mensen in uw omgeving weet of vermoedt u dat zij illegaal zijn?” of “Wilt u deze (vermoedelijke) illegalen aangeven?”. Een enquête met deze vragen ontwierp kunstenaar Martijn Engelbregt, als kunstopdracht van het debatcentrum De Balie en het Amsterdams Fonds voor de Kunst. De officieel ogende vragenlijst liet hij in 2003 maar liefst onder 200.000 huishoudens in Amsterdam bezorgen. De ontvangers sommeerde hij deze (lees: aangifte) duidelijk, stellig en zonder voorbehoud in te vullen en die per omgaande naar REGO Nederland te retourneren. …. Engelbregt’s kunstprojecten zijn nauwelijks herkenbaar als kunst. Zijn vragen ogen onschuldig, maar wie beter kijkt ziet dat ze veel minder onschuldig zijn dan ze lijken. De gekste dingen kan hij vragen en mensen geven hem nog antwoord ook. Zijn (spook)vragenlijsten ogen zo echt, dat ze van ieder willekeurige (overheids)instantie of bedrijf afkomstig kunnen zijn. En dan is er ook die vertrouwen gevende afzender EGBG, waaronder de kunstenaar opereert. De afkorting staat voor Engelbregt Gegevens Beheer Groep. Wie zijn gegevens invult op een formulier en dat inlevert is het voorgoed kwijt, want Eens Gegeven Blijft Gegeven! Het opzoeken en oprekken van de grenzen van de democratie en de verantwoordelijkheid van de burger daarin, daar is het Martijn Engelbregt in zijn kunst om te doen. Voor het welslagen van zijn projecten hoeven ze niet als kunst herkend te worden. Het was Engelbregt zelfs een doorn in het oog, dat notabene zijn eigen opdrachtgever voor het ‘illegalenproject’, de toenmalige directeur van De Balie, Anil Ramdas in een discussie programma op de TV verklaarde dat men “blij mocht zijn dat het hier om een kunstproject ging”. Met deze uitspraak ging de meerwaarde van Engelbregt’s ‘illegalenproject’ grotendeels verloren.”
“Als reactie op het telescript, dat telemarketeers als handleiding voor een te voeren telefoongesprek gebruiken, bedacht Engelbregt de EGBG-handleiding om zich tegen opdringerige telefoongesprekken teweer te stellen. De truc van de kunstenaar was even origineel als eenvoudig: geen antwoord geven op de gestelde vragen maar die aan de hand van door hem bedachte tegenvragen, zelf stellen. Via de website van EGBG kon je het tegenscriptformulier downloaden en onder vrienden, collega’s en andere ‘gedupeerden’ verspreiden. Met het tegenscript in de aanslag kon je je verkneukelen op een telefoontje van de telemarketeer en daarin je slag slaan. Door hem, maar meestal haar geruime tijd en vooral vriendelijk aan het lijntje te houden, werd de effectiviteit van het gesprek aanzienlijk en vaak tot nul gereduceerd. Gebruikers konden het tegenscript tijdens het telefoongesprek invullen en naar EGBG sturen of mailen. Zo verzamelde EGBG telemarketingonderzoek de nodige informatie over de telemarketeers zelf: waarom zij dit werk doen, waar en hoe lang hebben ze voor dit werk gestudeerd, hoe oud ze zijn, wat ze op vakantie doen, of ze gelukkig zijn of hoe vaak ze het ‘doen’. Het tegenscript is nog steeds actueel. Uit ervaring kan ik iedereen aanraden het eens te gebruiken. “
